Architecten en investeerders zoeken materialen die zowel esthetisch als economisch én duurzaam zijn. Dat geldt zeker voor de keuze van gevelmaterialen. De esthetische mogelijkheden van aluminium en staal kent iedereen. Maar waarom horen we dan zo weinig over de duurzaamheid? Beseffen we voldoende dat hout en kunststof veel meer uitdagingen hebben op dat vlak? Het loont om verder te kijken dan het eerste beeld en de gehele levenscyclus van materialen te vergelijken.
De CO2-opname van hout stopt bij kap. Nieuwe bomen doen er vervolgens weer 40 jaar over om dezelfde hoeveelheid CO2 te absorberen. Slechts 30% van het hout komt uit duurzaam beheerde bossen; de rest draagt bij aan ontbossing en verlies van biodiversiteit. Kunststof is technisch recyclebaar, maar kan in de praktijk nagenoeg niet hergebruikt worden voor het oorspronkelijke product. Daarnaast vormen microplastics een groeiend milieuprobleem.
Aluminium en staal daarentegen verdwijnen niet, maar circuleren. 95% van het aluminium en 98% van het staal in de bouw wordt zonder kwaliteitsverlies en voor een fractie van de energie hergebruikt. Gevelconstructies van deze materialen gaan 60 tot 100 jaar mee, zonder degradatie. Uit levenscyclusanalyses blijkt dat een aluminium of stalen gevel over 60 jaar minimaal 50% minder CO2 per m² uitstoot dan hout of kunststof.
Niet alleen levensduur, maar ook onderhoud telt. Houten gevels vereisen elke 5 tot 7 jaar behandelingen tegen vocht, schimmel en UV-straling, wat chemicaliën, CO2-uitstoot en kosten met zich meebrengt. Kunststof is onderhoudsarmer, maar verkleurt en vervormt vroeg of laat.
Aluminium en staal zijn vrijwel onderhoudsvrij, ongevoelig voor vocht en temperatuurwisselingen en vereisen enkel incidentele reiniging, net zoals glas, zonder milieuvervuilende coatings. Dit verlaagt de impact op grondstoffen, waterverbruik en chemische en CO2-uitstoot.
De bouwsector moet overstappen van een lineaire naar een circulaire economie, waarin materialen worden hergebruikt zonder kwaliteitsverlies. Aluminium en staal spelen hierin een cruciale rol voor nu en in de toekomst.
Waar hout en kunststof vaak laagwaardig worden hergebruikt of als afval eindigen, blijven aluminium en staal volledig in de materiaalketen. Een aluminium gevel kan na 60 jaar direct worden omgesmolten en 100% worden hergebruikt met kwaliteitsbehoud. Daarnaast hebben deze materialen restwaarde: aluminium €1.800 per ton, staal €300 per ton. Dit maakt ze niet alleen ecologisch, maar ook economisch aantrekkelijk.
Levensduur, onderhoud en recyclebaarheid zijn bepalend voor duurzaamheid en daarmee ook voor de uiteindelijke kosten. Aluminium en staal combineren een lange levensduur, minimaal onderhoud en volledige recyclebaarheid. Daarmee hebben we een driedubbele voorsprong: niet alleen qua esthetiek, maar ook ecologisch en economisch. Aluminium en staal zullen ook de komende 100 jaar de sterkste optie zijn voor ramen, deuren en façades. Anders dan het nu soms lijkt….