Veiligheid als fundament

In de eerste zes maanden van 2025 zijn er in Nederland al veertig dodelijke arbeidsongevallen gemeld. Dit aantal ligt bijna op het niveau van heel 2024, toen er 52 doden vielen. Vooral in de bouwsector is er sprake van een toename van het aantal ongevallen; het blijft een sector met relatief veel incidenten. In 2024 waren er 106 ernstige arbeidsongevallen per 100.000 banen in de bouw, een zorgwekkende stijging. Een hoger veiligheidsniveau in de bouw kan alleen maar bereikt worden als alle partijen daarin hun verantwoordelijkheid nemen. Waar veiligheid jarenlang vooral een papieren verplichting was, groeit nu het besef dat veiligheid begint bij cultuur.

De VMRG zet hierin een grote stap door te starten met de integratie van de Safety Culture Ladder (SCL)/Veiligheidsladder in haar keurmerk. Niet als extra vinkje, maar het streven is om de SCL wezenlijk onderdeel te maken van het VMRG Keurmerk.

De SCL verschilt fundamenteel van traditionele veiligheidsnormen zoals de VCA. Waar VCA toetst op procedures en documenten, kijkt de SCL naar gedrag, houding en bewustzijn. Hoe vanzelfsprekend is veiligheid in het dagelijks werk? Spreken jij en je collega’s elkaar aan op gevaarlijke situaties? Voelt veiligheid als een vanzelfsprekendheid? Het zijn vragen die niet met een checklist kunnen worden beantwoord, maar die de kern raken van een volwassen veiligheidscultuur.

De cijfers liegen er niet om. Tijdens de eerste bijeenkomst van de VMRG Community Veiligheid werd pijnlijk duidelijk hoeveel incidenten zich in onze sector voordoen – waaronder zelfs dodelijke ongelukken.

De VMRG wil dit niet langer accepteren als ‘onderdeel van het werk’. Door de SCL op te nemen in het keurmerk, wordt veiligheid een structureel aandachtspunt. Niet alleen voor grote bedrijven, maar ook voor kleinere leden, voor wie recent de nieuwe SCL Light voor kleine bedrijven beschikbaar is gekomen. 

Tegelijkertijd biedt dit bedrijven de kans om zich positief te onderscheiden: een aantoonbaar sterke veiligheidscultuur wordt steeds vaker een voorwaarde in aanbestedingen.

Op de VMRG Inspiratiemiddag in september hebben we, onder het thema “Veiligheid, natuurlijk!”,  ruime aandacht besteed aan de integratie van veiligheid binnen het VMRG Keurmerk. De implementatie zal gefaseerd verlopen. In 2026 start de VMRG met een meldpunt voor (bijna-)ongevallen en de eerste stappen richting integratie van veiligheidstreden in het keurmerk. Voor kleinere bedrijven zal vanuit de VMRG ondersteuning en begeleiding worden aangeboden.

Veiligheid is geen project met een einddatum. Het is een cultuur die we samen moeten bouwen en onderhouden. De VMRG kiest met de SCL voor een toekomst waarin veiligheid niet alleen wordt gecontroleerd, maar vooral wordt geleefd. Op de bouwplaats, in de fabriek en in het bestuur. Want het gaat niet om de ladder zelf, maar om de mensen die veilig boven komen.